По повеќе од една година консултации со чинителите и имплементација, за прв пат во Австрија беше развиен едношалтерски систем за замена на котли за станбени простории – од системи за греење со нафта/гас/директна електрична енергија до системи за обновливи извори и централно греење.
Младите семејства кои се вселуваат или изнајмуваат куќа често немаат време да се справат со замена на стариот систем за греење, ниту пак за консултации со соодветните експерти. Во исто време, постарите луѓе, кои живеат во куќи изградени во 70-тите и 80-тите години со стар, дотраен котел за нафта или гас во подрумот, честопати не се подготвени за промена. Од друга страна, тие се понекогаш со надеж дека „идната генерација ќе го реши тој проблем“. Со цел да им се понуди на луѓето сè што им е потребно за промена на греењето, преку еден централен добавувач или едно лице за контакт што ги координира сите прашања, беше развиен едношалтерскиот систем за замена на котлите.
Идејата се роди во текот на проектот REPLACE, уште во 2020 година, за време на консултации со локалната работна група во Австрија, составена од експерти од областа на греењето во резиденцијалниот сектор. Имплементацијата беше предводена од Австриската агенција за енергија, поддржана од финансирање и експерти на Сојузното Министерство за заштита на климата и Одделот за енергетска економија и енергетски консалтинг на Канцеларијата на покраинската влада во Салцбург. На почетокот на процесот, трите водечки партнери развија сеопфатен пакет (ARCP) за замена на котлите. ARCP беше усогласен и во консултацијата со локалните инсталатери, производители на котли, трговците на големо со опрема и компаниите за енергетски услуги (ESCO).
Основната идеја на ARCP е дека добавувачот на ARCP ги координира и надгледува сите работи преку едно лице за контакт, на лице место и ги обезбедува сите потребни договори или делува како генерален изведувач за домаќинството. ARCP ги вклучува сите услуги потребни за замена на системот за греење во 90 % од случаите и ги дефинира задолжителното осигурување на квалитетот и критериумите за енергетска ефикасност. Критериумите вклучуваат на пр. задолжителен јавен енергетски совет за спроведување на решенија кои најдобро одговараат на локацијата, мерки за минимална енергетска ефикасност/заштеда и понуда на мобилни уреди за греење за итни дефекти во рок од 24 часа по контактот. Дополнително, може да се понудат доброволни ARCP услуги – вклучително и термичко реновирање на зграда(и) (компоненти), расчистување на подрумот или поткровјето, фотоволтаици, сончеви топлински колектори итн.
Веб-платформата излезе на интернет во јули 2022 година, овозможувајќи поврзување на домаќинствата и добавувачите на ARCP. Преку едноставен формулар за пребарување, корисниците можат лесно да ги најдат добавувачите на ARCP во близина, обезбедувајќи ги услугите идентификувани како соодветни за енергетски консултации или дополнителни потреби. Платформата првично беше развиена за пилот-регионот на REPLACE, покраината Салцбург и може да се прошири и во други австриски провинции.
Сепак, потенцијалните добавувачи на ARCP во моментов не се во можност да ги потпишат условите за учество и да ги понудат своите услуги. Поради енергетските кризи и големата побарувачка за замена на котли, книгите за нарачки на инсталатерите имаат тенденција да се пополнуваат една година однапред. Покрај тоа, многу компоненти во моментов може да се испорачаат само за 9 до 12 месеци, така што обврзувачките цени засега не се познати. Во моментов е тешко дури и да се добие понуда од инсталатер, без да се чека долго време; листите на чекање за домаќинствата се вообичаена практика. Тековниот вишок на побарувачка резултираше со претворање на централата за греење во пазар на продавачи, каде што инсталатерите тешко можат да ја задоволат побарувачката и имаат помал поттик да понудат сеопфатни услуги поради недостигот на конкуренција.
ARCP или условите за учество (обврзувачки) за добавувачите на ARCP, соодветно вклучуваат ставки и процедури за обезбедување квалитет. Така, ARCP обезбедува добра основа за замена на котли во домаќинствата кои се енергетски сиромашни во иднина, бидејќи тие домаќинства во Австрија добиваат до 100 % од инвестиција за замена преку (ограничена) еднократна субвенција. Процедурите за обезбедување квалитет и задолжителните услуги на ARCP одговараат на овие посебни барања. Се надеваме дека условите на пазарот наскоро ќе се нормализираат, за да може да се стекне искуство со оваа единствена пилот акција во блиска иднина.